Jak zabezpieczyć swoje finanse i uchronić się przed oszustwami oraz wyłudzeniami pieniędzy?

Celem technologii, która wciąż się rozwija, jest przede wszystkim ułatwienie człowiekowi życia. Dzięki niej więcej spraw można załatwić z większą łatwością przez Internet, co jest zdecydowanie wygodniejsze, niż robienie tego osobiście. Niestety, każdy rozwój technologiczny wiąże się z niebezpieczeństwem polegającym na tym, że zawsze znajdą się osoby, które będą chciały wykorzystać go do nieuczciwych praktyk. Dlatego warto poznać sposoby na to, jak obronić się przed oszustwami i próbami wyłudzenia pieniędzy.

Czym jest oszustwo finansowe?

Oszustwem finansowym nazywamy w pełni świadome działanie przestępców, nakierunkowane na łatwe i szybkie pozyskanie środków finansowych. W Polsce za taki czyn według artykułu 286 Kodeksu Karnego grozi od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności.

Przykłady oszustw finansowych: phishing i inne wyłudzenia internetowe

Większość z tych nieuczciwych praktyk wyróżnia się tym, że od początku oferowane są niezwykle atrakcyjne warunki związane z szybkim zarobieniem pieniędzy. To już powinno być alarmujące, ponieważ zwykle, jeśli coś jest tak bardzo atrakcyjne, należy się zastanowić, czy w ogóle może być prawdziwe. Oto kilka przykładów!

Phishing

Mogą to być telefony, SMSy oraz maile od oszusta, który podszywa się pod bank, urząd bądź inną instytucję. Czy ktoś z Twojego otoczenia mówił Ci o tym, że pewnego dnia odebrał niepokojący telefon z banku z informacją o włamaniu się na jego konto, więc aby zapobiec kradzieży, szybko potrzebują loginu i hasła? A może zdarzyło Ci się dostać SMS bądź e-mail od dostawcy gazu, który informował Cię o zadłużeniu, jakie musisz szybko spłacić, a do wiadomości dołączony był link przekierowujący do płatności?

Jeśli tak, to próbowano na Tobie bądź Twoich bliskich zastosować phishing. Metoda ta polega na podszywaniu się pod inne osoby, najczęściej pracowników różnych instytucji po to, aby wyłudzić dane wrażliwe. Zarówno maile, jak i SMSy czy telefony wyglądają na autentyczne, ponieważ oszuści potrafią „podpiąć się” pod prawdziwy numer, czym zyskują w oczach ofiary na autentyczności i nie wzbudzają wątpliwości.

Spear-phishing

Wyjątkowo niebezpieczny jest tzw. spear-phishing, czyli metoda wyłudzenia polegająca na bardzo dokładnym dostosowaniu treści wiadomości (najczęściej e-maila) do odbiorcy. Oszuści internetowi mogą nawet naśladować sposób pisania osób z Twojej firmy! Zanim klikniesz w jakikolwiek link, upewnij się, że wysłała go zaufana osoba.

Fałszywe inwestycje (np. na kryptowaluty)

Wyobraź sobie, że dzwoni do Ciebie „doradca” z niezwykle korzystną ofertą inwestycji. Zapewnia o ogromnych zyskach przy praktycznie zerowym wkładzie własnym. Czy wierzysz w coś takiego? Chyba nie - i słusznie. Najprawdopodobniej zadzwonił do Ciebie oszust internetowy podszywający się pod prawdziwego doradcę finansowego lub pracownika instytucji takiej jak np. bank.

Wyłudzenie na aplikację/ na płatne testy aplikacji

Możesz się z nim zetknąć wtedy, gdy ktoś oferuje pieniądze za założenie aplikacji bankowej lub innej aplikacji płatniczej na swoje dane bądź dane oszusta wykorzystując jego numer telefonu i e-mail. Ma to również na celu wyłudzenie danych do logowania do aplikacji czy szczegółów karty (numer karty, data ważności, numer weryfikacyjny karty CVV). Pamiętaj, że jedyne prawdziwe informacje o promocjach związanych z założeniem aplikacji Wonga Pay znajdziesz na naszej stronie: www.wongapay.pl.

Kradzieże pieniędzy związane z zakupami przez Internet

Internet daje Ci dużo okazji, także tych do znalezienia różnych przedmiotów po niższych cenach. Co jednak, gdy dana rzecz jest wystawiona w naprawdę atrakcyjnej cenie, a sprzedawca nalega na zrobienie szybkiego przelewu poza daną witryną sprzedażową? Najprawdopodobniej to oszustwo internetowe mające na celu wyłudzenie Twoich pieniędzy. Często w przypadku takich transakcji dochodzi do tego, że po przelaniu środków na konto sprzedającego, kontakt się z nim urywa, a pieniądze przepadają.

Oszustwa na grupach w mediach społecznościowych

Pewnie czasami myślisz o tym, że fajnie byłoby dowiedzieć się jak zarabiać online, najlepiej nie ruszając się z domu i wkładając w to minimum wysiłku. Oszuści internetowi dobrze o tym wiedzą, dlatego do swoich praktyk zaczęli wykorzystywać grupy w mediach społecznościowych. Odpowiadanie na posty z ofertą 200 czy 500, a nawet 1200 zł za założenie aplikacji płatniczej lub udostępnienie danych do logowania, zwykle kończy się wyczyszczonym limitem kredytowym i długiem do spłacenia.

Gdzie zgłosić oszustwo internetowe i jak się przed nim bronić?

Zagrożenia związane z oszustwem finansowym mogą czaić się na każdym kroku. Jeżeli po natknięciu się na jedno z nich poinformujesz o tym Centralne Biuro Śledcze Policji lub Biuro do Walki z Cyberprzestępczością, pomożesz zachować bezpieczeństwo w sieci. Jednak wystarczy, że zachowasz czujność i zastosujesz kilka następujących zasad, aby nie paść ofiarą oszustwa internetowego:

1. Nie ulegaj presji – zanim cokolwiek zrobisz, sprawdź, czy na pewno dzwoni do Ciebie pracownik danego banku lub czy naprawdę jest doradcą oraz czy nie znajduje się na liście ostrzeżeń Komisji Nadzoru Finansowego.

2. Weryfikuj zawsze dzwoniące do Ciebie osoby – fakt, że telefon czy SMS przychodzi z nazwą serwisu nie oznacza, że jest on prawdziwy.

3. Nie podawaj o sobie żadnych szczegółowych informacji – nie przesyłaj ich poprzez żadne niezaufane formularze oraz poprzez wątpliwe strony internetowe.

4. Nie przesyłaj zdjęć lub skanów swojego dowodu osobistego czy też kart płatniczych – ale także innych dokumentów, które mogłyby trafić w ręce internetowego oszusta i zostać wykorzystane w ramach przestępstwa.

5. Nie instaluj żadnych aplikacji i oprogramowań na prośbę oszusta – Nie klikaj w linki, ani nie pobieraj niczego, dopóki nie sprawdzisz wiarygodności źródła. Inaczej udostępnisz oszustowi w Internecie dostęp do swojego urządzenia i umożliwisz mu swobodne korzystanie z niego jak i do wykonywania transakcji.

6. Dbaj o bezpieczeństwo komputera – korzystaj z legalnego oprogramowania oraz programu antywirusowego i na bieżąco go aktualizuj.

7. Nie wysyłaj skanów dowodu osobistego oraz innych, ważnych dokumentów nieznanym osobom – nie przechowuj także skanów czy zdjęć tych dokumentów na komputerze lub telefonie.

8. Rozłącz się, jeśli pracownik banku dzwoni do Ciebie z prośbą o podanie danych wrażliwych – Jeśli rozmowa wydaje Ci się podejrzana, ponieważ pracownik prosi Cię o np. podanie haseł czy innych danych wrażliwych, niezwłocznie się rozłącz i samodzielnie skontaktuj się z bankiem poprzez infolinię. Dowiedz się, czy faktycznie któryś z pracowników próbował się z Tobą kontaktować, czy była to próba oszustwa finansowego.

Jak jeszcze możesz unikać zagrożeń w sieci?

Warto dbać o swoje bezpieczeństwo każdego dnia i stosować wszystkie dostępne sposoby, aby uchronić się przed utratą danych wrażliwych lub pieniędzy i dbać o swoje bezpieczeństwo w Internecie. Poniższe zasady pozwolą Ci czuć się bezpieczniej:

• Ustaw silne hasło – zawsze ustawiaj silne, unikalne hasła, które nie będzie zawierać w sobie Twojego imienia, daty urodzenia oraz ciągu następujących po sobie cyfr (np. „1234”). Zmieniaj hasło co najmniej raz na 3 miesiące i zawsze wtedy, kiedy masz obawy, że Twoje hasło mogły poznać inne osoby.

• Korzystaj z autoryzacji dwuskładnikowej - używaj jej zawsze, gdy tylko jest to możliwe. Jest to dodatkowe zabezpieczenie, najczęściej w postaci SMS-a wysyłanego na telefon.

• Używaj szyfrowania strony - Jeśli adres zaczyna się od „https”, a obok znajduje się symbol zamkniętej kłódki, oznacza to, że połączenie jest bezpieczne, ale aby jednak mieć 100% pewność, warto dodatkowo sprawdzić stronę przez virustotal.com/gui/home/url. Jeśli mimo tego wciąż masz jakieś wątpliwości, możesz go otworzyć w odizolowanym środowisku (np. poprzez Windows Sandbox).

• Zachowaj czujność – zawsze sprawdzaj, kto jest nadawcą wiadomości. Jeśli tylko cokolwiek wyda Ci się podejrzane, nie klikaj w żadne linki i niczego nie instaluj.

• Aktualizuj systemy i oprogramowania – pamiętaj, by robić to na bieżąco zarówno na komputerze, jak i telefonie.

Chcesz wiedzieć więcej o bezpieczeństwie w internecie? Przeczytaj artykuł pod tym linkiem i dowiedz się, jak nie dać się oszukać!

‍